Vorig jaar constateerde de Inspectie SZW dat het onderwerp arbeidsdiscriminatie weinig of geen aandacht krijgt in de risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E). De inspectie is een project gestart om dit onderwerp meer onder de aandacht te brengen. In dat kader was er eind maart een bijeenkomst van de gezamenlijke beroepsverenigingen van arbo-kerndeskundigen over het thema arbeidsdiscriminatie.
Edo Houwing, arbeids- en organisatiedeskundige van PreventPartner, heeft op deze bijeenkomst een praktijkverhaal verteld over een adviestraject rondom arbeidsdiscriminatie in een internationaal bedrijf. In dit traject kwamen tal van situaties boven water, waarbij er onbedoeld sprake was van discriminatie. Voor het bedrijf was dit zeer verhelderend en aanleiding om diverse interne werkwijzen opnieuw tegen het licht te houden.
De belangrijkste boodschap van Edo is: ga met elkaar in gesprek over dit onderwerp!
De presentatie van Edo kunt u hier terugkijken
Wilt u ondersteuning bij het bespreekbaar maken van arbeidsdiscriminatie in uw organisatie, neem dan contact op met onze professionals van het Expertise Centrum Psychosociale Arbeidsbelasting via
Al langer vraagt het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) meer aandacht voor de risico-inventarisatie en –evaluatie RI&E, als basis voor een goed arbobeleid. Nog steeds zijn er teveel mensen die ziek worden door hun werk. Elk jaar overlijden er 4100 mensen als gevolg van hun werk. Het ministerie vindt dan ook dat de aandacht voor preventie op de werkvloer verbeterd moet worden. Daarvoor is het noodzakelijk dat werkgevers inzicht hebben in de arbeidsrisico’s en passende maatregelen treffen om wat aan deze risico’s te doen. Voilà het belang van de RI&E.
Begin 2020 is het meerjarenplan RI&E gestart. Eind maart 2021 verscheen de eerste voortgangsrapportage.
De eerste fase van het meerjarenplan is erop gericht dat meer bedrijven beschikken over een actuele RI&E. Bij met name kleinere bedrijven is er geen RI&E aanwezig. Daarom wordt communicatie, betere ondersteuning en intensievere toezicht en handhaving ingezet om de naleving van de RI&E te verbeteren.
In 2022 verschuift de focus naar het verhogen van de kwaliteit van de RI&E: benutten werkgevers de RI&E goed en beheersen ze de risico’s door tijdig passende maatregelen te treffen.
De voortgangsrapportage van het meerjarenplan RI&E 2020-2023 vindt u hier.
PreventPartner heeft een duidelijke visie op de RI&E en een pragmatische aanpak om samen met medewerkers en management te komen tot een gezonde en veilige manier van werken. Wilt u samen met ons aan uw RI&E werken, neem dan contact met ons op.
De Inspectie SZW heeft het rapport "Beroepsziekten in beeld" gepubliceerd. Uit de publicatie blijkt dat de preventie van beroepsziekten tekort schiet. Dat komt omdat beroepsziekten te weinig zichtbaar zijn en dat kansen om te leren van beroepziekten onvoldoende worden benut.
De publicatie is een dubbelrapport waarin kennis en ervaringen van verschillende organisatie in het werkveld van beroepsziekten bij elkaar zijn gebracht. De rapporten geven beter zicht op het ontstaan van beroepsziekten en bieden waardevolle input voor de beleidsinzet op het terrein van gezond en veilig werken. Het is de bedoeling dat dit leidt tot meer aandacht en betere preventie van beroepsziekten
U vindt de publicatie hier
![](/images/Cover_manifest_002.jpg)
Te veel Nederlanders worden onnodig ziek door hun werk. Met betere regie en adequaat ingrijpen bij beginnende klachten houden we de samenleving gezond en productief. De zorgstructuur moet zo worden aangepast dat alle werkenden toegang hebben tot bedrijfsgeneeskundige zorg. Dit staat in het manifest “Gezond en productief werkend Nederland – Noodzaak regie arbocuratieve samenwerking” dat de Long Alliantie Nederland (LAN) op 2 december 2020 heeft aangeboden staatssecretaris van SZW Bas van ‘t Wout. PreventPartner is medeondertekenaar van dit manifest. meer lezen
![](/images/expertise_brandweer.jpg)
Binnen PreventPartner werken meerdere arboprofessionals met ruime ervaring bij hulpverleningsdiensten, waaronder de brandweer, ambulancediensten en kustwacht. Al deze kennis en expertise hebben wij gebundeld in het Expertisecentrum brandweer en hulpverlening, waardoor wij hulpverleningsorganisaties optimaal kunnen adviseren over veilig en gezond werken, het versterken van de veiligheidscultuur en verder ontwikkelen van het risicomanagement. Lees meer
In oktober 2020 start de nationale campagne ‘Hoe TOP werk jij?’, waarin de aanpak van lichamelijke belasting centraal staat. Een belangrijk onderwerp, want 20-30% van het werkgerelateerde verzuim in bedrijven wordt veroorzaakt door lichamelijke klachten. In Nederland zijn naar schatting 460.000 mensen met een beroepsziekte aan het bewegingsapparaat. Hoe houdt u uw medewerkers gezond?
In het ziekenhuis infusen inprikken boven je hoofd. Dat lijkt op zich geen zwaar werk. Toch blijkt dit in de praktijk na 10 jaar tot ernstige schouderklachten te leiden. Repeterende bewegingen, werken in ongunstige houdingen, zwaar tillen, duwen of trekken en beeldschermwerk kunnen op de langere termijn grote gevolgen hebben. Door nu al te kijken hoe het werk beter kan worden ingericht, zijn problemen te voorkomen. Ergonomen zijn echte specialisten op dit vlak.
Werk aanpassen aan mensen in plaats van mensen aanpassen aan werk
Wat speelt er in de organisatie?
Veel mensen kennen een ergonoom vooral van het correct instellen van een bureau en bureaustoel, maar ergonomen kunnen in alle sectoren van grote toegevoegde waarde zijn, van industriële werkplekken, ziekenhuizen en bouwbedrijven tot supermarkten. De ergonomen van PreventPartner komen in het bedrijf zelf kijken wat er precies speelt. Hoe is de situatie ter plekke, hoe wordt het lichaam belast bij werkzaamheden, welke hulpmiddelen zijn beschikbaar, worden ze gebruikt en waar ontstaan knelpunten? Daarbij wordt ook gekeken naar bestaande normen voor lichamelijke belasting. Een frisse blik op het werkproces brengt regelmatig kleine aanpassingen aan het licht waarmee de lichamelijke belasting kan worden verlaagd. Aan de hand van de situatie ontvangt u een concreet advies. Dit kan ook als onderdeel van een (verdiepende) RI&E.
Voorlichting en training
Medewerkers onderschatten vaak wat een te hoge lichamelijke belasting met hun lichaam doet. Bij een bedrijf in sierbestrating ontmoetten we een medewerker van 60 jaar met klachten aan rug en knieën. Een jonge collega van 20 was zo vriendelijk om hem te helpen. Hij vindt het allemaal niet zo zwaar, dus geen enkel probleem! Bij navragen bleek dat hij al wel een tijdje bij een fysiotherapeut had gelopen voor zijn rug ‘maar dat is alweer over’. Iemand van 20!
Dit soort voorbeelden tonen hoe belangrijk het is om medewerkers goede voorlichting te geven over de risico’s van lichamelijke belasting en beroepsziekten. De deskundigen van PreventPartner doen dit vanuit ‘participatieve ergonomie’; medewerkers weten zelf vaak heel goed waar de knelpunten zitten en kunnen zelf ideeën aandragen, wat tegelijkertijd bijdraagt aan het creëren van draagvlak. Vaak wordt dit gecombineerd met trainingen gericht op het vergroten van het bewustzijn, waarbij het onderwerp met regelmaat vanuit verschillende invalshoeken onder de aandacht wordt gebracht. Hoe herken je wat zwaar is? Kun je het verschil voelen tussen de belasting als je werkzaamheden op de juiste manier uitvoert of niet? Door coachende medewerkers (in ziekenhuizen bekend onder de naam ergocoach) op te leiden in de eigen organisatie als een soort ‘buddy-systeem’, houden medewerkers elkaar scherp.
De ergonoom van PreventPartner: “Ik wil het voor medewerkers zo goed organiseren dat de fysiotherapeuten geen werk meer hebben!”
Nieuw werkproces? Neem ergonomie mee
Er is veel winst te behalen in preventie als in het ontwerpstadium van een nieuwe productielijn of een nieuw werkproces ook gelijk vanuit ergonomie wordt meegekeken. Het is belangrijk dat dit in een vroeg stadium gebeurt en niet pas als de tekeningen zo goed als definitief zijn. Laat een ergonoom (maar ook de medewerkers) meedenken om ook op dat vlak het werkproces te optimaliseren!
> Lees hier meer over het expertisecentrum lichamelijke belasting van PreventPartner
> Bekijk hier de aankondiging van de campagne ‘Hoe TOP werk jij?’
Wat is ergonomie?
“Ergonomie (of human factors) is de wetenschappelijke discipline die zich bezighoudt met het begrijpen van de interactie tussen de mens en andere elementen van een systeem. Het is het beroep dat de theorie, principes, gegevens en methodes toepast om zo te ontwerpen dat het menselijk welzijn en de globale prestatie van het systeem geoptimaliseerd wordt.”
Binnen de ergonomie worden drie specialisatiedomeinen onderscheiden:
- Fysieke ergonomie houdt rekening met de menselijke anatomie, antropometrie, fysiologie en biomechanica in relatie tot de fysieke activiteit. Relevante topics zijn de werkhoudingen, manueel hanteren van lasten, repetitieve bewegingen, werkplekinrichting, veiligheid en gezondheid.
- Cognitieve ergonomie bestudeert de mentale processen zoals perceptie, geheugen, denken en motorische reacties in de interactie tussen mens en systeem. Relevante onderwerpen zijn de mentale werkbelasting, beslissen, mens-computer interactie, menselijke betrouwbaarheid, stress en training.
- Organisatie ergonomie focust op het optimaliseren van sociotechnische systemen zoals organisatiestructuren en –processen. Onderwerpen zijn communicatie, ontwerpen van werkplekken en –tijden, teamwork, participatieve ergonomie, telewerken en kwaliteitszorg.
Bronnen: International Ergonomics Association (IEA) en ergonomiesite.be