Grensoverschrijdend gedrag, ook wel ongewenste omgangsvormen of ongewenst gedrag, is een lastig onderwerp om mee om te gaan in organisaties. Waar ligt de grens? Hoe ga je om met signalen? Bovendien wordt er nogal vaak gedacht dat het ‘bij ons’ niet voorkomt. Toch rapporteert één op de vijf medewerkers intern ongewenst gedrag door collega’s of leidinggevenden (bron: Arbobalans 2020).
Vraagt u zich af of grensoverschrijdend gedrag ook in uw organisatie voorkomt? Een belangrijke vraag, want als werkgever heeft u de verantwoordelijkheid om een veilige werkomgeving te creëren, ook op sociaal vlak. Recente voorbeelden die de media haalden, laten zien dat ongewenste omgangsvormen helaas vaker voorkomen dan we verwachten en ook op plekken waar we dat niet verwachten. Naast vormen van seksuele intimidatie, kan er ook sprake zijn van machtsmisbruik, pestgedrag, agressie en geweld of discriminatie. Heeft u alles geregeld, zodat voor iedereen duidelijk is waar de grens ligt en welk beleid wordt gevoerd als die grenzen worden overschreden?
Bekijk deze quick-scan om inzicht te krijgen in de psychosociale (on)veiligheid in uw organisatie
Psychosociale veiligheid
De ervaren experts van PreventPartner helpen u inzicht te krijgen in de huidige manier van omgaan met elkaar. Als er op dit moment problemen blijken te zijn, wordt daar actie op ondernomen. Daarnaast helpen we bij het opstellen van preventief beleid en het actief uitdragen van dit beleid. Zo waarborgt u de psychosociale veiligheid in de organisatie op een proactieve manier.
Aan de slag met preventiebeleid voor grensoverschrijdend gedrag
PreventPartner kan als onafhankelijke derde helpen om mogelijke problemen boven water te krijgen en om problemen in de toekomst te voorkomen. We helpen met:
- analyseren van de huidige situatie op psychosociaal vlak
- bespreekbaar maken van ongewenste omgangsvormen
- ontwikkelen en implementeren van een beleid sociale veiligheid:
- visie
- gedragsregels
- informele mogelijkheden om klachten te uiten
- onafhankelijke vertrouwenspersoon
- formele klachtenregeling, klachtencommissie, sanctiebeleid
- trainen van leidinggevenden:
- bewustwording
- erkennen en herkennen van de noodzaak en wenselijkheid van een veilig werkklimaat
- stijl van leidinggeven
- signaleren van ongewenst gedrag en de aanpak (training)
- workshop voor medewerkers:
- met elkaar creëren van een gezonde en sociaal veilige werksfeer waarin ruimte is om omgangsvormen met elkaar te bespreken
- het bespreken van normen en waarden en gedragsregels
- inrichten van een lerende organisatie, met een constructief leerklimaat en periodieke evaluatie
Klachten en incidenten grensoverschrijdend gedrag
Als u op dit moment geconfronteerd wordt met klachten of incidenten op het gebied van grensoverschrijdend gedrag kunnen wij hier samen op interveniëren:
- Maatwerkinterventies
- Onderzoek naar aard en omvang
- Teambegeleiding
Aan de slag met ongewenste omgangsvormen?
Zorg voor een sociaal veilige en prettige werksfeer. Neem contact met ons op.
Uit de praktijk
Voorbeeld 1: Aanpak ongewenst gedrag
Bij een team in een distributiecentrum is er sprake van discriminatie en pesten. Dit blijkt onder andere uit de melding van een collega, die inmiddels is uitgevallen. Na initieel onderzoek door de afdeling HR, besluiten zij samen met het afdelingshoofd dat er externe, onafhankelijke expertise nodig is. PreventPartner voert individuele gesprekken met medewerkers van het team. Daaruit wordt duidelijk dat er sprake is van ongewenste patronen in het team: onderling is er veel negatieve dynamiek, er wordt geoordeeld en geroddeld, maar er zijn ook misverstanden die ontstaan door taalverschillen (dialect en buitenlandse talen). Het probleem is dus breed
Lees verder
De aanpak begint met de erkenning van de problematiek, onder andere in een aantal gezamenlijke gesprekken. Op basis van de gegeven voorbeelden in de gesprekken worden gedragsregels opgesteld die zich met name richten op meer onderling respect. De gedragsregels worden in een werkbijeenkomst door het team zelf concreet ingevuld door voorbeelden te geven. Hierdoor ontstaat meer verdieping en wordt helder wat de teamleden verstaan onder iedere regel. Zo is een nieuwe start gemaakt in de teamsamenwerking.
Voorbeeld 2: Inventarisatie en preventief beleid
In een verdiepende RI&E PSA in een groot bedrijf is ongewenst gedrag als verdiepend onderzoek meegenomen. Via vertrouwelijke interviews wordt grensoverschrijdend gedrag bevraagd. Dit varieert van directe vragen over ongewenst gedrag in de werkomgeving tot vragen over factoren waarin ongewenst gedrag ruimte krijgt, zoals de werksfeer. Vanuit de preventieve kant wordt nagegaan of medewerkers op de hoogte zijn van de gedragsregels en de stappen die genomen kunnen worden als er toch een keer iets gebeurt (protocol, vertrouwenspersoon, etc.). Deze RI&E geeft, voor zowel het bedrijf als de medewerkers, een goed inzicht in het risico op ongewenst gedrag, de huidige aanpak en mogelijke verbeteringen.
De aanpak
Als onderdeel van het preventief beleid en vervolg op deze RI&E krijgen de leidinggevenden een training over omgaan met ongewenst gedrag. Hierbij komen zowel vaardigheden als het gebruik van het protocol aan bod. Ook oefenen de leidinggevenden verschillende soorten gesprekken, waaronder preventieve gesprekken en gesprekken met mensen die zich gediscrimineerd of gepest voelen.