Hoofdpijn, koorts, algehele malaise: gewoon twee dagen ziek. Niets bijzonders zou je denken. “Maar als dit soort gezondheidsklachten relatief veel voorkomt op een afdeling of na specifieke (schoonmaak)werkzaamheden en er wordt met bacteriën gewerkt, is het goed om verder te zoeken”, vertelt arbeidshygiënist Remko Houba van PreventPartner.
Remko: “Ik werd gebeld door de HSE-manager van een bedrijf waar meerdere medewerkers al langere tijd dit soort gezondheidsklachten hadden. Ze gingen ziek naar huis, knapten op en gingen weer aan het werk. En vervolgens werden ze weer ziek. Niet altijd gelijk, maar toch wel opvallend vaak. Op een zeker moment kreeg één van de medewerkers een longontsteking. Dat was het moment waarop de HSE-manager aan de bel trok. Had dit misschien iets te maken met het werk?”
De ongevaarlijke boosdoener
Het bedrijf produceert kant-en-klaarmaaltijden. In de keuken worden de ingrediënten gemaakt, op een opscheplijn worden de bakjes gevuld, vervolgens wordt er melkzuurbacterie overheen gespoten voor de houdbaarheid en daarna wordt de maaltijd geseald. Remko: “Die melkzuurbacterie is ongevaarlijk. Het gebruik hiervan is goedgekeurd door de voedsel- en warenautoriteit en we krijgen ze via verschillende voedingsmiddelen binnen. Maar daar zit precies het verschil: dan eten we de bacterie en komt hij in ons spijsverteringskanaal. Bij dit bedrijf wordt de melkzuurbacterie opgelost in water, dat vervolgens met kracht wordt verneveld over het eten. Als je deze hele fijne nevel inademt gaat dat direct de longblaasjes in. Bovendien betrof het in dit geval een continue, hoge blootstelling. Hoewel de bacterie onschadelijk is, reageert het lichaam toch om deze indringer eruit te zetten. Dit zorgt bij deze hoge blootstelling voor een zogeheten ‘toxische inhalatiekoorts’, wat zorgt voor griepachtige verschijnselen.”
De verneveling gebeurde van vrij grote hoogte en met grote kracht. Remko vertelt dat de installatie om onbekende reden was geleverd door een andere partij dan de leverancier van de melkzuurbacterie. “De leverancier van de melkzuurbacterie is bekend met het risico op inhalatiekoorts. Dit risico werd ook netjes gemeld op het veiligheidsinformatieblad en in hun eigen systeem zijn voorzieningen getroffen om blootstelling te voorkomen.” Inmiddels is de installatie aangepast en de leverancier heeft naar aanleiding van deze casus besloten om de melkzuurbacterie niet meer te leveren zonder hun systeem.
Tips
Remko vertelt dat hij toxische inhalatiekoorts door blootstelling aan bacteriën op het werk met enige regelmaat ziet. “In dit geval was er een continue blootstelling, maar dit soort klachten komen typisch ook voor bij schoonmaakwerkzaamheden op plekken waar met bacteriën wordt gewerkt. Bijvoorbeeld bij bedrijven die een waterzuiveringsinstallatie hebben: medewerkers zijn dan na de uitgebreide schoonmaak – wat vaak gebeurt met hogedruk waardoor de bacteriën de lucht in worden geblazen – ineens één of twee dagen ziek.” Remko geeft de volgende tips:
- Check altijd het veiligheidsinformatieblad – ook bij natuurlijke producten.
- Laat een goede RI&E uitvoeren en neem hier ook stoffen in op van biologische herkomst. Overweeg om hier een arbodeskundige (arbeidshygiënist) bij te betrekken die expertise heeft op dit vlak.
- Laat uitzoeken of er een relatie is met werk als er opvallend veel medewerkers met griepachtige klachten zijn en er wordt gewerkt met bacteriën
Denkt u dat er in uw bedrijf mogelijk een relatie is tussen het werk met biologische stoffen of bacteriën en gezondheidsklachten van medewerkers? Neem dan contact met ons op via