
Acht uur per dag werken op een kraan, met weinig zicht op hetgeen je moet grijpen. Het zorgde voor spanning in het lichaam en slechte werkhoudingen bij de kraanmachinisten. Margriet Formanoy, ergonoom bij PreventPartner, startte met observeren om te komen met concrete actiepunten voor dit bedrijf. Het bedrijf kan nu aan de slag om de verbeteringen door te voeren.
Uit de algemene risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) kwam naar voren dat de fysieke belasting nader onderzocht moest worden, met name in het werk van de kraanmachinisten. Margriet: “Ik start eigenlijk altijd met het observeren van de werkzaamheden.” Bij de beoordeling van de werkzaamheden en houdingen wordt gekeken hoe vaak iemand iets op een dag doet en hoe zwaar dat is. Vervolgens wordt dit vergeleken met de grenswaarden die hiervoor gelden.
Met enige regelmaat verschijnen in het nieuws schrikbarende verhalen over blootstelling van werknemers aan gevaarlijke stoffen. De vraag rees in hoeverre mensen die in hun vrije tijd werken aan mobiel erfgoed worden blootgesteld aan dit soort stoffen. Verenigingen voor eigenaren van mobiel erfgoed vroegen experts van PreventPartner om hier advies over te geven. Vervolgens is een heldere instructie gemaakt om op een veilige manier onderhoud te plegen aan mobiel erfgoed, waaronder klassieke voertuigen, vaartuigen, vliegtuigen en treinen en trams.
Gevaarlijke stoffen zoals lood en chroom-6 mogen inmiddels niet meer worden gebruikt, maar op ouder materiaal zijn deze stoffen nog steeds aanwezig. Daarnaast kan bij het bewerken of verwijderen van verf veel stof vrijkomen, dat zo klein is dat het de longen bereikt en daar schade aanricht. Voor veel van deze stoffen geldt dat ze pas een risico voor de gezondheid vormen op het moment dat ze vrijkomen, dus bijvoorbeeld bij onderhoudswerkzaamheden, zoals schuren en lassen. Dit betekent dat ook mensen die voor hun hobby klussen aan oude voertuigen, vaartuigen, vliegtuigen of spoor- en tramwegmaterieel hieraan blootgesteld kunnen worden.
Maatregelen onderhoud voertuigen
Voor bedrijven – waar dagelijks wordt gewerkt met dit soort materialen – is er inmiddels een beheersregime ontwikkeld. Voor de informatiefolder is pragmatisch gekeken naar maatregelen om mensen die als hobby klussen – en minder risico lopen - met relatief eenvoudige middelen veilig te laten werken. Zo is het niet erg aannemelijk dat iemand voor duizenden euro’s zware industriële afzuiging in zijn schuur laat installeren, maar wel kun je afzuiging op een machine zelf aansluiten, goede mondmaskers gebruiken en je bewust zijn van risico’s voor mensen in de buurt en thuis.
De folder is gratis te downloaden: klik hier
Klik hier voor de losse infographic:
Op https://www.mobiel-erfgoed.nl/stofvrij-werken zijn veelgestelde vragen te vinden
Stichting Mobiele Collectie Nederland
Deze opdracht is uitgevoerd in opdracht van de Stichting Mobiele Collectie Nederland. De Stichting Mobiele Collectie Nederland is sinds 1999 dé koepelorganisatie van al het mobiel erfgoed in Nederland. In de stichting zijn de sectoren ‘weg’, ‘water’, ‘rail’ en ‘lucht’ actief. In de sectoren zijn rond de 900.000 objecten bijeengebracht en zijn vele honderdduizenden personen hobbymatig/vrijwillig actief.
Meer weten over gevaarlijke stoffen? Hier lees je er meer over.

De aandacht voor gevaarlijke stoffen neemt toe. Maar wanneer leidt het werken ermee tot ziekte? Wanneer vormt het gevaar een risico? In dit bijgaande artikel wordt dit uitgelegd. Het artikel is verschenen in vakblad Arbo nr. 5, 2022 en geschreven door Tamara Onos (Auxillium) en Jolanda Willems (PreventPartner). Lees hier het artikel.

Hitte op de werkvloer! Onderschat de risico's niet. Lees het artikel in het vakblad Arbo waaraan we hebben meegeschreven met resultaten uit het Europese project HEAT-SHIELD waaraan veel onderzoekers de afgelopen 6 jaar hebben gewerkt. lees artikel

In MKB-bedrijven worden preventieve taken vaak bij één persoon neergelegd (een preventiemedewerker of arbocoördinator). Een behoorlijke uitdaging, want er komen veel verschillende taken en competenties bij kijken. We horen regelmatig dat preventiemedewerkers door de bomen het bos niet meer zien, waardoor acties blijven liggen. Een professioneel steuntje in de rug kan het verschil maken.
De taken van de preventiemedewerker variëren van het opstellen van een aanpak om werkdruk te verminderen en het instellen van werkplekken tot het beantwoorden van detailvragen, over bijvoorbeeld werken met stoffen en alle wetgeving die daarbij hoort. Vanuit de Arbowet moeten op verschillende vlakken zaken worden geregeld en het management vraagt om beleidsadvies. Francis werkt bij een overslagbedrijf en herkent zich hier wel in: “Ik ben de enige met deze taken in de organisatie en mis dan soms een sparring partner. Je moet veel uitzoeken en het management adviseren.”
Sinds enkele maanden wordt ze ondersteund door een arbeidshygiënist. Francis: “Ellen is voor mij niet alleen een expert op het gebied van gevaarlijke stoffen, maar ook een soort mentor. Ze ondersteunt me echt op allerlei vlakken. In ons bedrijf moet er nog veel gebeuren op dit vlak. Ellen helpt bijvoorbeeld bij het stellen van de prioriteiten. Ze heeft inzichtelijk gemaakt wat er al wel is en wat nog niet, waardoor ik nu overzicht heb. We hebben samen de verdiepende RI&E gevaarlijke stoffen opgezet, maar ze ondersteunt me ook bij het over het voetlicht brengen van gezond en veilig werken bij het management. Met haar ervaring herkent ze veel situaties en ze kan zich zowel verplaatsen in de rol van de directie als in mijn rol. Ellen heeft uiteraard kennis en veel ervaring, maar ze is vooral ook een coach als ik even niet weet hoe ik verder moet. Daardoor lukt het me beter om taken te realiseren. Het is gewoon fijn dat ze er is als ik een vraag heb.”
Kun jij ook een sparringpartner gebruiken?
PreventPartner biedt via een strippenkaart-systeem ondersteuning aan preventiemedewerkers / arbocoördinatoren in bedrijven. Je wordt direct gekoppeld aan een persoonlijke adviseur. Je kunt hem of haar inschakelen als je hulp nodig hebt en jij bepaalt waar je de tijd aan wilt besteden. Dit kunnen heel uiteenlopende zaken zijn, maar net waar jouw behoeften liggen. Denk aan zaken zoals:
- Opzetten / ondersteuning bij de RI&E
- Opzetten van beleid, procedures en/of instructies
- Prioriteren
- Ondersteuning bij het afbakenen van je rol als preventiemedewerker
- Ondersteuning bij communicatie naar medewerkers en management
- Inhoudelijke kennis (op verschillende vakgebieden)
- Een mentor om zaken ‘tegenaan te houden’ (pak ik dit zo handig aan?)

Binnen het MBO is het pilotproject Fit, Veilig en Gezond Werken nu echt van start gegaan. Dit project gaat er voor zorgen dat er in het beroepsonderwijs nog meer aandacht komt voor dit onderwerp. Gezien de vele arbeidsongevallen en beroepsgerelateerde aandoeningen/ziekten die we helaas nog kennen in Nederland, is dat hard nodig. Bij het ROC in Nijmegen vond het eerste gesprek plaats. Dit leverde veel ideeën, maar vooral ook veel enthousiasme op om aan de slag te gaan met onderwerpen als stress, agressie en geweld, eigen fitheid/gezondheid, werken in warme omstandigheden. In het schooljaar 2022-2023 zullen nog 15 andere MBO-scholen volgen. Scholen krijgen gedurende dit traject subsidie om zich te laten ondersteunen via de Gezonde School-adviseurs van de GGD en arbo-adviseurs, zoals arbeidshygiënisten, veiligheidskundigen, arbeids- en organisatiedeskundigen, bedrijfsartsen en ergonomen. Adviseurs van PreventPartner zijn betrokken bij deze pilotfase.