Dat moet een cijfer zijn uit Pakistan zou je zeggen, of in een ander land waar de arbeidsomstandigheden nog verre van optimaal zijn. Nee hoor, het gaat hier echt om Nederland anno 2016! Elke dag weer 48 nieuwe beroepsziekten, 240 per week, 1.500 per maand, ongeveer 17,5 duizend per jaar. Kennen we niet allemaal iemand in onze omgeving die ziek is geworden door werk met bijvoorbeeld beroepsastma, burn-out, posttraumatisch stress syndroom, blijvende rugklachten?
Wordt het dan minder misschien? Zeker niet! Ook vorig jaar waren er net zoveel beroepsziekten In Nederland….. en 15 jaar geleden ook al.
We zijn in Nederland blijkbaar niet in staat om het aantal beroepsziekten terug te dringen. Vinden we het dan niet belangrijk? Daar lijkt het inderdaad op. Van werken kun je nu eenmaal ziek worden. En we lijken dat te accepteren.
De primaire verantwoordelijkheid voor het voorkomen van beroepsziekten wordt, door de politiek, primair neergelegd bij werkgevers, zonder adequaat toezicht op naleving en kwaliteit. Dit is in onze ogen de fundamentele vergissing. De werkgever heeft geen groot belang bij het voorkomen van beroepsziekten.
Er is voor bedrijven vaak weinig zichtbaar resultaat op korte termijn wanneer men investeert in het voorkomen van beroepsziekten. Bij beroepsziekten gaat het – anders dan bij arbeidsongevallen- meestal om risico’s die minder direct zichtbaar zijn en minder directe gevolgen hebben, omdat gezondheidseffecten vaak pas op langere termijn optreden.
Dat laatste is ook precies de reden dat dit soort risico’s worden onderschat.
Daarnaast wordt (zichtbaar) gevaarlijk en zwaar werk vaak uitbesteed aan een steeds groter wordende groep uitzendwerkers en flexwerkers. De kans om controle te krijgen van I-SZW (arbeidsinspectie) is klein. Waarom zouden bedrijven investeren? .. en dat is ook precies wat er gebeurt in de praktijk.
“Beroepsziekten” vraagt om een collectieve bewustwordings- en mentaliteitsverandering, waarbij we net zoals bij arbeidsongevallen, niet meer accepteren, dat er dagelijks nog 48 nieuwe beroepsziekten ontstaan.
Vooralsnog lijkt het er op dat de politiek, werkgeversorganisaties en beleidsmakers de andere kant uit kijken en het voorkomen van beroepsziekte niet belangrijk genoeg vinden
Daarmee komen de gevolgen van een beroepsziekte eenzijdig bij de slachtoffers te liggen.
“Gezondheid is te belangrijk om alleen aan de markt over te laten”. Dit hebben we al eerder kunnen zien, tijdens de aanpak van het torenhoge ziekteverzuim in Nederland. Door een stelselwijziging (Wet Poortwachter) zijn bedrijven wel maximaal in beweging gekomen om verzuim terug te dringen, omdat de financiële gevolgen direct merkbaar waren.
Het succes van deze wet wordt nationaal en internationaal herkend. Deze lijn kan 1 op 1 worden doorgevoerd naar beroepsziekten.
Door: Jolanda Willems, Rik Menting, Remko Houba coöperatie PreventPartner.